Прв на листата е високиот холестерол, за што во целост можеме да го „обвиниме“ семејството, тврди американската генетичарка Шивани Назарет.
Едно од 500 лица имаат генетска мутација која е предизвикувач на семејна хиперхолестеролемија – наследна болест на срцето која може да биде предизвикана од преран срцев или мозочен удар“, открива Назарет и додава дека заболениот од семејна хиперхолестеролемија не може да го регулира холестеролот кој поради тоа се таложи во вените. Не помагаат дури ни ригорозни диети или физичка активност, бидејќи во овој случај гените си го направиле своето.
Додека двајцата родители можат да бидат виновни за високиот холестерол, ракот на дојка се наследува од таткото.
Всушност, секој човек се раѓа со гените BRCA1 и BRCA2, кои не создаваат здравствени проблеми се додека не мутираат. Но, жените кои наследуваат мутација на едниот или двата BRCA гени од таткото, имаат поголем ризик да заболат од рак на дојка.
Д-р Назарет објаснува дека овие гени не се опасни за здравјето на мажите, со оглед на тоа што ракот на дојка е ретка појава кај мажите, додека истото не може да се каже и за жените.
Ако за губењето на косата ја обвинувате машката страна од вашето семејство – се обраќате на погрешна адреса. Генот кој игра клучна улога во ќелавоста се наоѓа на хромозомот Х, кој мажите секогаш го наследуваат од своите мајки, додека жените истиот ген го наследуваат од двајцата родители.
За тип 2 дијабетес најчесто е виновен неуредниот начин на живот, но истражувањето покажува дека дури и пет проценти од младите имаат знаци на болеста, иако не се со прекумерна тежина и редовно вежбаат.
И тука е проблем генетската мутација, па станува збор за форма на дијабетес, која научниците ја нарекле MODY.
Раното препознавање на пациенти со MODY подтип на дијабетес е многу важно, затоа што нив им се потребни различни третмани кои можат да ја контролираат болеста со години без никакви компликации, вели д-р Назарет.
Но, доживотни компликации се јавуваат при интолеранцијата на лактоза.
Предодреденоста на интолеранција на лактоза е ретка болест предизвикана од мутацијата во гемот кој го произведува ензимот лактаза. Се манифестира со воденест пролив кој се јавува набрзо по првиот оброк (со првото доење).
Губењето на нутриенти е значајно, такашто новороденчето не напредува, па се развиваат дехидрираност, хипогликемија и ацидоза.
По воведувањето на диетата без лактоза диареата запира, детето добива на тежина, растот и развојот се нормализираат.
Состојбата е доживотна и бара постојана исхрана без лактоза.
Вродената интолеранција на лактоза се јавува ретко, но 65 отсто од возрасните почувствувале пречки во варењето по консумирањето млечни производи, тврди Назарет и додава дека кај повеќето луѓе чувствителноста на лактоза се намалува со годините.
Семејното стебло има голема улога при наследувањето на болестите, предупредува Назарет. Така можете да ги забележите сите болести кои ги погодиле членовите на вашето потесно и пошироко семејство и така да ги препознаете генетските предиспозиции за некои состојби.
Но, некои болести можат да останат „скриени“ и во текот на неколку генерации, такашто е невозможно да се откријат со оваа метода.
Наследни се и долготрајните главоболки
Склоноста кон долготрајни и тешки главоболки проследени со мачнина е наследна во дури 70 до 80 отсто од случате, тврди др.Кејт Хенри д Универзитетот Њујорк. Научниците откриле дека генот со назив TRESK предизвикува појава на мигрена, а тој често се наследува од родителите.
Срцевите болести ги наследуваме од мајката
Ако вашата мајка имала проблеми со срцето, имате 20 отсто поголема веројатност дека ќе ги имате и вие, откриле четири одвоени студии. Начинот на кој инфарктот на мајката влијае врз нашата склоност за инфаркт, не е во целост разјаснет, но е сепак очигледен, тврдат стручњаците.
Не сме поштедени ниту од психичките болести
Околу 10 отсто изнесува веројатноста дека ќе наследите склоност кон заболување од депресија, открил американскиот институтот за манетално здравје. Стручњаците објаснуваат дека депресијата е само една од психичките болести што можат да се наследат, покрај биполарното пореметување и шизофренијата.