Повеќето луѓе ја знаат приказната, но за оние кои по некоја случајност не ја знаат, станува збор за приказна за брат и сестра што нивните изгладнети родители ќе ги остават во шумата. Децата, Јованче и Марика, дознаваат за планот на нивните родители и го наоѓаат патот до дома по трагата од камења што Јованче ги фрлал. Мајката, или маќеата според некои приказни, потоа го убедува таткото да ги напуштат децата по втор пат.
Овој пат Ивица испушта трошки од леб за да го најде патот до дома, но птиците ги јадат трошките и децата се губат во шумата.
Гладните деца наидуваат на куќа од медени колачи и почнуваат да ја јадат. Не знаејќи дека тоа всушност е стапица поставена од старата вештерка, која ја принудува Марика добро да го храни Јованче додека не се здебели за да може вештерката да го изеде.
Тие успеваат да избегаат откако Марика ја турка вештерката во печката. Се враќаат дома со богатството на вештерката и откриваат дека нивната злобна маќеа е мртва, па живеат среќно со својот татко до крајот на животот.
Но, вистинската приказна која стои зад приказната за Јованче и Марика нема таков среќен крај.
Приказната ја напишале браќата Грим…
Приказната за првпат ја напишале браќата Грим во 1812 година и оттогаш е преведена на 160 јазици.
Браќата Грим всушност биле студенти и историчари. Тие сакале да ја запишат усната историја и фолклорот на својот регион, бидејќи се плашеле дека Франција ќе ја надвладее нивната култура за време на Наполеоновите војни. Тие собрале повеќе од 200 приказни.
Кога била објавена првата книга, таа немала илустрации. Текстот бил набиен како учебник и полн со научни белешки и референци.
Тоа не била книга за деца. Тоа била книга напишана за да се спаси усната историја и народните приказни во регионот во случај Франција да ја преземе власта.
Како што минувале годините, така и приказните биле препишани од многу различни писатели, вклучувајќи ги и верзиите на Дизни, па се изгубила трагата од кои народни приказни потекнуваат и кои се усна историја базирана на вистински луѓе и вистински приказни. Секој писател, исто така, ја препишувал приказната малку поинаку.
Популарното и профитабилното често одат рака под рака, нели? Тоа беше речиси неизбежно.
Во 1963 година, Ханс Тракслер ја објавил книгата „Вистината за Јованче и Марика“ (Die Wahrheit über Hänsel und Gretel)
Во книгата било напишано дека братот и сестрата всушност биле возрасни пекари. Тие ја убиле вештерката, која била генијална слаткарка, напишал тој, со цел да го украдат нејзиниот таен рецепт за lebkuchen, десерт сличен на медените колачи.
Станувало збор за профит. Јованче и Марика биле негативци, а не жртви.
Книгата содржела факсимил од рецептот и фотографии од археолошки „докази“ за оваа вистина. Сите полуделе по книгата. На национално, а потоа и на меѓународно ниво, бидејќи странските издавачи намирисале профит и се бореле за правата на превод.
„Книга на неделата? Не, тоа е книга на годината, а можеби и на векот!“, пишувал Западногерманскиот весник, Абендцајтунг, во 1963 година.
Излегло дека е тоа книжевна измама. Тракслер подоцна рекол дека ја напишал за забава бидејќи во 1963 година била 100 -годишнина од смртта на Јакоб Грим. Впрочем, била продавана како роман.
Некои мислат дека Јованче и Марика се приказна за Холокаустот. Бидејќи друг автор го сторил истото. Децата биле скриени во шумата за да го избегнат прогонот. Тоа е приказната на романот објавен во 2003 година. Ова се само две од големите измислени приказни, а има и повеќе.
И двете книги биле наречени „Вистината за Јованче и Марика“- но не биле тоа.
Приказната за Јованче и Марика дошла од соседството
Кога Вилхелм и Јакоб ги создавале своите познати книги, тие собирале приказни што им ги раскажувале директно членови на средната класа во регионот. Приказни како Пид Пајпер и вистинските приказни за Снежана.
Хенриет Доротеа Вајлд била сосетка на браќата Грим. Таа им раскажала многу приказни, честопати потпомогната од постарите членови на семејството за детали.
Десет години откако седнала на нивната кујнска маса и им ја раскажала приказната за Јованче и Марика, се омажила за Вилхелм и станала г -ѓа Грим.
Приказната за Јованче и Марика датира од Големата глад од 1314-1322 година. кога неуспехот на посевите и масовната глад опустошила делови од Европа.
Вулканските активности во Југоисточна Азија и Нов Зеланд довеле до период на долготрајни климатски промени што пак довело до неуспех на посевите и масовно гладување низ целиот свет.
Во Европа, ситуацијата била особено страшна бидејќи резервите на храна веќе биле оскудни. Кога избувнала Големата глад, резултатите биле поразителни. Еден научник проценил дека Големиот глад погодил 400.000 квадратни километри од Европа, 30 милиони луѓе и дека во некои области можел да убие до 25 проценти од населението.
Притоа, постарите луѓе доброволно одлучиле да умрат од глад за да им овозможат на младите луѓе да живеат. Други вршеле чедоморство или ги напуштале своите деца. Постојат и докази за канибализам. Ирски хроничар напишал дека гладот бил толку голем што луѓето „биле толку уништени од глад што ги ваделе мртвите од гробовите, го ваделе месото од черепите и го јаделе, а жените ги јаделе своите деца за да можат подоцна да родат други кога ќе заврши гладот.
И токму од овој мрачен хаос се родила приказната за Јованче и Марика.
Хансел и Гретел биле најчестите имиња на регионот во тоа време. Нивната приказна не е приказна за две посебни деца, туку за многу деца. Деца, однесени во шума и напуштени. Пренесувајќи ги тие приказни, со шепот и солзи, подготвувајќи ја усната историја за тоа како го преживеале гладот. Генерација по генерација до 500 години подоцна, една жена ја раскажала приказната, а двајца мажи ја запишале. Немало куќа од медени колачи, освен можеби во главите на децата што гладувале во шумата. Можеби замислувајќи ги куќите со медени колачи на ист начин како што човек што умира од жед во пустината гледа вода што ја нема.
Тоа не биле нивните маќеа, туку нивните мајки. Можеби некои биле маќеи. Но, тоа не била злоба, туку уредба според која мајките требало да ги јадат своите деца за да можат да преживеат и да раѓаат повеќе бебиња откако ќе престане гладот.
Кога браќата Грим го напишале оригиналот во 1812 година, во приказната било наведено дека тоа е мајката на децата.
Сфаќајќи дека нивната приказна ќе ја читаат деца, тие ја смениле.
Во Јованче и Марика, ужасните детали биле отстранети и се појавила злобната маќеа која го ублажила ударот на детската судбина.
Повеќе од 200 години откако Хенриет седнала на масата и ја споделила приказната со браќата Грим, Јованче и Марика остануваат една од нивните најпопуларни приказни. Дури и денес ја обвинуваме вештерката и зборуваме за среќен крај.
