Разводот не е нешто што е планирано. Факт е дека многу парови остануваат во лош брак поради своите деца. Обично чекаат најповолен момент за развод за децата да страдаат што е можно помалку. Сепак, подобро е децата да живеат во здрави околности со едниот родител, наместо постојано да се грижат за кавгите на родителите.
Според детскиот психолог д-р Скот Керол, неизбежно е децата да страдаат поради разводот на нивните родители. Тој вели дека до возраст од две или три години, тоа страдање ќе биде помалку изразено, бидејќи тие се мали и не го разбираат проблемот. Тие сигурно ќе забележат дека нешто се случува, особено ако се подеднакво приврзани за двајцата родители.
Не го искажуваат сите деца страдањето на ист начин
После третата година, траумата за детето ќе биде поголема, бидејќи децата во тој период имаат сеќавања и се во ситуација да разберат дека нешто се случува. Се разбира, колку е постаро детето, толку ќе биде потрауматична ситуацијата, особено на возраст од околу единаесет години. Не заборавајте дека детето тогаш живеело со двајцата родители околу десет години и најверојатно развило добра врска и со двајцата.
На таа возраст, децата не се самостојни и се прилично егоцентрични, па затоа ќе им биде многу потешко да го прифатат разводот на нивните родители. Според д-р Керол, самиот чин на развод не е стресен како што е она што следува после тоа. Тогаш децата страдаат најмногу, затоа што со заминувањето на едниот родител имаат впечаток дека губат дел од себе. Траумата се зголемува ако родителите се одмаздуваат еден на друг преку детето или едниот родител престане да ги исполнува родителските одговорности.
Во такви ситуации, детето постојано се прашува себеси, барајќи ја вината во себе. Како што детето расте и созрева, особено кога влегува во пубертет, тоа се повеќе се стреми кон независност и се врти кон врсниците. Ова секако не значи дека детето на оваа возраст нема да страда, но ќе може да го контролира своето страдање.
Без оглед на возраста на детето, задачата на родителите е да дадат се од себе за да му ја олеснат ситуацијата. Фактот дека родителите се развеле и не можеле да живеат заедно, не значи дека тие треба да престанат да ги исполнуваат родителските обврски по разводот.
Не барајте поддршка од детето, бидејќи е тоа поврзано со двајцата родители
Разводот секако ќе има влијание врз детето и неговите први реакции се обично тага, грижа, фрустрација и лутина. На децата им е најтешко да се прилагодат на новите околности. Родителите треба да избегнуваат конфликтни ситуации пред своите деца и не треба да зборуваат за своите чувства во нивно присуство.
Тие исто така треба да бидат сигурни дека нивниот развод не ја нарушува рутината на детето што е можно повеќе. Нормално е во процесот на развој луѓето да бараат поддршка од родители, пријатели и професионалци. Сепак, многу родители грешат кога бараат поддршка од своето дете. Никогаш не го правете ова, дури и ако вашето дете самото ви нуди поддршка.
Најчести стравови на децата за време на разводот на родителите
Психолозите се согласуваат дека во зависност од возраста на детето, нивните стравови се манифестираат на различни начини.
Малите деца обично стравуваат дека некој од родителите ќе престане да ги сака.
Постарите деца – на предучилишна и помлада училишна возраст се чувствуваат виновни за разводот на нивните родители. Нивниот најголем страв е дека мама и тато се разведуваат поради нив, односно мислат дека се виновни поради некоја причина.
Тинејџери – се плашат дека нешто лошо ќе му се случи на еден од родителите, иако кај нив најчесто преовладува лутина. На оваа возраст, децата обично го обвинуваат едниот родител и немаат желба да комуницираат со него.
Како да му кажете на детето дека родителите се разведуваат?
Прилагодете го разговорот на возраста на детето, но во секој случај, на детето треба да му се стави јасно на знаење дека тоа ниту случајно не е виновно за тоа што се случува помеѓу родителите. Тоа треба да му се повторува што е можно почесто. Можеби е најдобро да му кажете на детето дека мама и тато нема да живеат заедно за да не се караат повеќе, но да му нагласите дека нивната љубов кон детето останува непроменета.
Треба да им дадете на децата што е можно повеќе информации за да ги подготвите за промените што претстојат. Обидете се да им кажете со избрани зборови и не го осудувајте другиот родител пред нив.
Што најмногу влијае на децата за време на разводот?
Поради развод, децата губат секојдневен контакт со еден родител. Ова е најлошото нешто што може да се случи ако разводот е веќе неизбежен. Со текот на времето, тие ќе поминуваат сè помалку време со него и на тој начин, нивната блискост згаснува. Иако, не е ретко детето да изгуби близок контакт и со родителот со кого живее. Со оглед на стресот што секој развод го носи со себе, родителот кој добива старателство над детето понекогаш не е во состојба да му обезбеди соодветна поддршка.
Како и во повеќето случаи, разводот носи многу промени, тоа е нешто што сигурно ги погодува децата во голема мера. Освен фактот дека повеќе нема да живеат со двајцата родители, многу деца се во ситуација да ги сменат училиштата поради преселувањето. Во исто време, тоа значи одвојување од блиските пријатели, што на децата им е многу тешко да го поднесат. Тие исто така можат да почувствуваат финансиски потешкотии, бидејќи поради новонастанатата ситуација, честопати се случува децата да бидат лишени од секојдневните потреби на кои се навикнати.
Родителите можат и мораат да им помогнат на своите деца
Главната улога во прилагодувањето на детето на разводот ја играат родителите. Како нивното дете ќе го поднесе барањето за развод од нивните родители зависи од нивната посветеност и вештини. Никогаш не го прашувајте детето кој родител го сака повеќе. Не само што ќе му биде тешко да одговори на ова прашање, туку и на тој начин го изложувате на дополнителен стрес.
Освен што е потребно и во нормални околности, по разводот, е потребно да имате што е можно поблиска врска со детето. Бидете достапни за него и дајте му љубов и разбирање. Здравата врска со детето ќе има позитивно влијание врз неговата самодоверба и достигнувања.
Дјте му на детето сила, бидејќи тоа сигурно се сомнева во неговата способност да се соочи со новата ситуација. Ако детето се чувствува како беспомошна жртва и е склоно кон самосожалување, многу е веројатно во текот на растењето да има анксиозно пореметување. Ваша задача е да го охрабрите објаснувајќи му дека понекогаш сите треба да се соочиме со различни животни околности. Охрабрете го, велејќи му да верува во себе и да знае дека има и сила и способност да ја прифати новата ситуација. И што е уште подобро, покажете му го тоа со личен пример.
Фото: Freepik
Текстот е од ТУКА.
