Пред да ги дознаете во овој текст сите релевантни факти поврзани со терминот ХПВ инфекција, ајде прво да се договориме за нешто. Кога станува збор за самоодговорност, заборавете на стравот, срамот или немарноста. Да се грижи за сопственото здравје е карактеристика на секое самосвесно суштество и ниту една дијагноза не е толку лоша како фактот да ве мрзи да бидете одговорна личност кон себеси.
Ајде да видиме што е ХПВ инфекција и како да ја средите.
Постојат повеќе од 200 видови хуман папилома вирус, од кои 40 влијаат на гениталиите – вулвата, вагината, грлото, ректумот, анусот, пенисот и скротумот, како и устата и грлото. Другите видови на вируси предизвикуваат промени на кожата како што се брадавици, но не се сексуално преносливи.
Гениталната ХПВ инфекција е многу честа појава. Многу сексуално активни луѓе го добиваат во одреден момент, но голем процент не покажуваат никакви симптоми, па дури и не знаат дека се заразени.
Повеќето генитални инфекции со ХПВ воопшто не се опасни и сами си заминуваат, но има и такви што можат да предизвикаат проблеми. Така, на пример, типовите 6 и 11 предизвикуваат брадавици на гениталиите. Тие воопшто не се пријатни, но барем не предизвикуваат тумори и слични посериозни проблеми. Најмалку десетина видови на ХПВ може да доведат до карцином, иако тоа се однесува особено на два (16 и 18). Тие се нарекуваат „ХПВ со висок ризик“. Ракот на грлото на матката најчесто се поврзува со ХПВ, но ХПВ може исто така да предизвика и рак на вулвата, вагината, пенисот, анусот, устата и грлото на матката.
Како се добива вирусот ХПВ?
Вирусот ХПВ многу лесно се пренесува преку кожата, за време на сексуален контакт со некој кој веќе го има, кога вулвата, вагината, грлото на матката, пенисот или анусот допираат туѓи гениталии, уста или грло. Вирусот ХПВ може да се пренесе дури и без ејакулација, дури и ако пенисот не влезе во вагината, анусот или устата. Оваа најчесто пренослива сексуално пренослива болест обично исчезнува сама по себе и како што рековме, голем број на луѓе воопшто не знаат дека ја имаат. Затоа не треба да се срамите или да се плашите од ништо.
Кои се симптомите?
Како што рековме, тие се обично отсутни. Ако добиете еден од ниско-ризичните ХПВ вируси, тогаш, да речеме, е сосема безопасно. Сепак, проблемот е во тоа што дури и ХПВ вирусите со висок ризик не покажуваат симптоми сè додека работите не се искомплицираат. Ова е причината зошто редовните прегледи се многу важни!
Во повеќето случаи, карциномот на грлото на матката може да се спречи со забележување на промените на клеточно ниво, што може да се развие во карцином доколку не се лекува.
Сигурно сте слушнале за пап-тестот (Пап-тест, тест Папаниколау) кој открива абнормални промени во клетките на грлото на матката. Тоа не е директен тест за карцином, затоа не се плашете од тоа без причина, дури ни за ХПВ, туку се регистрира само ако има промени на клеточно ниво. Благодарение на овој тест, се спасени милиони животи, а стапката на карцином на грлото на матката се намали за 70%! Ако има промени, вашиот лекар ќе ги следи за да не се претворат во нешто посериозно.
За жал, пред да се развие вирусот во нешто сериозно, нема симптоми. Ако ХПВ се развие во карцином, ова може да бидат симптомите:
Промена на бојата или на дебелина на кожата на пенисот, како и болка;
анално крварење, болка, чешање или промени во цревата и во однос на голема нужда.
Промена на бојата или на дебелина на кожата на вулвата, хронична болка, чешање или грутчиња.
Показател за рак на грлото може да биде болка во грлото или ушите, постојано кашлање, тешкотии при голтање и дишење, губење на тежината, грутка или јазол во вратот.
Ако забележите некој од овие симптоми, не паничете! За да ги отфрлите сите сомнежи и стравови, најдобро е да се јавите кај вашиот лекар.
Што ако тестот покаже дека имам високо ризичен ХПВ вирус (16 и 18)?
Абнормално променетите клетки на крајот можат да се развијат во карцином на вагината, вулвата, анусот, пенисот, устата и грлото. За среќа, повеќето луѓе успешно се опоравуваат од високо-ризична ХПВ-инфекција без никакви проблеми.
Сè уште не е познато зошто некои луѓе развиваат долгорочни инфекции со ХПВ, преканцерозни промени и карцином. Но, сигурно е познато дека постоењето на друга болест, која го отежнува лекувањето на ХПВ инфекцијата, ја зголемува веројатноста дека таа ќе се развие во карцином. Пушењето цигари исто така ја зголемува веројатноста инфекцијата со ХПВ предизвикана од вирус со висок ризик да предизвика рак на грлото на матката.
Бидејќи не постои „лек за ХПВ“ и потребни се неколку години за да се развие карцином, абнормалните клетки можат да бидат откриени и третирани пред да се појави. Бидејќи повеќето инфекции со ХПВ се привремени и не се сериозни, не трошете енергија грижејќи се и стравувајќи. Само не ги прескокнувајте редовните гинеколошки прегледи, вклучувајќи ПАП тест и тест за ХПВ.
Што ако имам генитални брадавици?
Овие безопасни израстоци предизвикани од ХПВ вируси 6 и 11 се појавуваат на вулвата, вагината, грлото на матката, пенисот, скротумот и анусот. Гениталните брадавици може да се опишат како меки, меснати испакнатини кои потсетуваат на мозолчиња или дури и на карфиол. Обично тие се безболни и можат да се лекуваат и да се отстранат на ист начин како брадавиците на рацете или нозете.
Бидејќи, брадавиците на гениталиите можат да изгледаат како други, вообичаени проблеми со кожата, само лекар може да ги дијагностицира и лекува, затоа не обидувајте се да се дијагностицирате и да се лекувате сами.
Иако се безопасни, тие можат да предизвикаат иритација и непријатност, на крајот на краиштата, постои и естетски момент. Ако забележавте промени во кожата и се сомневате дека имате брадавици на гениталиите, најдобро е да се испитате што е можно поскоро и да го решите тој проблем. Значи, вие не сакате да бидете носител на инфекцијата, така?
Како изгледа тестирањето?
Веќе го споменавме Пап-тестот, кој покажува абнормални промени во клетките на грлото на матката, но не и за другите генитални области. Овој тест наоѓа клетки кои се најверојатно изменетит со ХПВ, но сам по себе не е детектор на овој вирус.
Се разбира, постои тест за ХПВ, кој се изведува само доколку вашиот лекар го предложи, или ако сте се одлучиле за целосен гинеколошки преглед. Најдобро е да ги следите советите на вашиот лекар и да го направите прегледот според неговите упатства.
Ако тестот за ХПВ е позитивен, не паничете! Ова не значи дека имате рак, ниту пак дека ќе го добиете! Ова значи дека имате еден вид на вирусот ХПВ што може да го зголеми ризикот од рак во иднина. Знаејќи го ова, ќе можете успешно да ги следите советите на лекарот. Тој веројатно ќе ве советува да ги правите тестовите почесто, за да можете двајцата да бидете сигурни дека сè е во ред.
Бидејќи нема тест што детектира високоризичен ХПВ на пенисот, најдоброто нешто што можете да направите е:
да се вакцинирате,
да користите кондом
да одите на редовни прегледи.
Како се третира инфекцијата со ХПВ?
Тука треба да разјасниме нешто: Не постои лек за вирусот ХПВ, туку само методи за лекување на ХПВ инфекција и на проблемите што вирусите со висок ризик можат да ги предизвикаат.
Доколку тестовите ги покажале споменатите абнормални промени во клетките, ве чекаат дополнителни испитувања и третмани како што се:
колпоскопија – постапка за прегледување на грлото на матката за да се утврди дали има преканцерозни клетки,
криотерапија – третман кој ги замрзнува и отстранува преканцерозните клетки од грлото на матката,
LEEP – третман на отстранување на преканцерозни клетки од грлото на матката со електрична енергија.
Револуционерен метод на лекување доаѓа од Србија. Српскиот доктор Игор Јеремиќ, развил своја техника на радиобранова LOOP ексцизија, која ја претставил на осум светски конгреси во текот на 2016, 2017 и 2018 година.
„Предноста на оваа техника, е тоа што се изведува под локална анестезија за три минути и дека е апсолутно безбедна за млади девојчиња кои не родиле, затоа што не го оштетува цервикалниот канал (стеснување и скратување, како што е случај со други техники и методи), што е клучот за третманот и подоцнежната репродуктивна способност на една млада девојка. Техниката е толку безбедна што без никаква опасност, единствен во светот ја изведувам кај сериозни промени во грлото на матката за време на бременоста без ризик од предвремено раѓање.
Дали сепак треба да ја примам вакцината?
Вакцината може да ве заштити од одредени видови на ХПВ кои предизвикуваат брадавици на гениталиите и тумор:
ХПВ вирус 16 и 18 (што предизвикува 80% од карцином на грлото на матката),
ХПВ вирус 6 и 11 (што во 90% од случаите се причинители на гениталните брадавици),
ХПВ вируси 31, 33, 45, 52 (предизвикуваат рак на грлото на матката, анусот, вулвата / вагината, пенисот и грлото).
Сите луѓе на возраст меѓу 9 и 45 години можат да добијат ХПВ вакцина за да се заштитат од генитални брадавици и / или разни видови на ХПВ кои можат да предизвикаат карцином. Се препорачува децата да ја примат вакцината на возраст од 11 или 12 години, за да бидат целосно заштитени пред да станат сексуално активни. Но, без оглед на возраста, дефинитивно треба да разговарате со медицинска сестра или доктор за да знаете дали има поента за примање на оваа вакцина, која е целосно безбедна и без несакани ефекти.
Се надеваме дека ви разјаснивме сè во врска со ХПВ вирусот и ХПВ инфекцијата. Уште еднаш повторуваме, последното нешто што треба да го направите е да кренете паника, да бидете загрижени, да барате дијагнози на Интернет или совет од пријателките. Ако се сомневате дека имате инфекција или долго време не сте биле на гинеколог, прегледот е најдоброто нешто што можете да го направите во овој момент.
Само бидете храбри – со самиот чин на одење на лекар, правите да биде сè во ред.
Текстот е од ТУКА.
Фото: Pexels
