Поради мобилните телефони, веќе не треба да го местиме будилникот пред спиење, тие не потсетуваат на родендените на најблиските, на сервисот за автомобилот, плодните денови, всушност, на сè.
Нашите паметни телефони всушност ни го одземаат умот и доведуваат до симптоми слични на оние на една од најлошите болести на денешницата – деменцијата. Додека прстите пребираат и вртат по екраните, се лачат допамин и ендорфин, па мозокот е како на дрога.
Ова е како дрога
„Ако на глушец му вградите електрода во тоа подрачје и му дадете можност да ја притиска типката што го стимулира тоа подрачје, ќе го притиска сè додека не се убие. Тоа е толку моќен механизам за наградување што глувчето не сака да прави ништо друго во животот”, објаснува невро-научникот Горан Седмак за тимот на хрватската емисија „Проверено“.
Нема повозбудливо и попримамливо место за децата од она на екранот за мобилни телефони. Не е мит и не е само паушална оценка, туку научен факт, вели Седмак: „Мозокот е природно привлечен кон работи што се случуваат брзо, брзо се менуваат и можат да соберат многу информации за кратко време“.
Тимот на д-р Ранко Рајовиќ со помош на апликација ги следел мобилните телефони на повеќе од 800 деца. Родителите не знаат дека децата стануваат во текот на ноќта кога нивните родители спијат и седат на своите мобилни телефони два часа. Утрото стануваат тешко за на училиште и родителите не знаат зошто. Треба да разбереме дека ова е како дрога и да бидеме внимателни “, објаснува д-р Рајовиќ.
Човештвото пропаѓа когнитивно
Само за еден ден просечен ученик добил и обработил повеќе информации отколку што добил и обработил во текот на целиот живот просечен човек кој живеел во 15 век. Пред девет години на универзитетот Харвард“, вели Рајовиќ, била спроведена голема студија, чиишто резултати се, во најмала рака, вознемирувачки. Било откриено дека длабоките делови на мозокот на тестираните тинејџери се атрофични. Длабоките делови на мозокот се намалени. Овие делови се нарекуваат базални ганглии, нешто како антени што мора да ги добијат сите информации за да ги обработуваат и да ги пренесат. И ако антените се спуштени, нема толку многу прием на информации, нема толку голема обработка. Тоа е доживотно намалување на когнитивните способности.
Просечниот студент во последниве години може да се опише како ваков: „Тој не може да седи, не може да пишува, не може да чита, не може да смета, нема концентрација. Одеднаш добивме дете кое не може да учи“. Секоја нова генерација е малку послаба од претходната генерација, што, се тврди, никогаш порано не се случило. „Денес децата во споредба со децата пред 40 години разликуваат 50 проценти помалку нијанси на боја“, тврди Рајовиќ.
Можеме да кажеме дека на одреден начин, целото човештво когнитивно пропаѓа затоа што премногу се потпираме на мобилните телефони и технологијата. Со учење од екранот наместо од хартија, учиме поповршно, а информациите се задржуваат во нашата меморија пократко време. Исто како и она што го типкаме наспроти она што го пишуваме со рака. Сепак, дигитализацијата е камен темелник на реформите во образованието и кај нас. Земјите кои инвестираа повеќе во дигитализацијата, како што се очекуваше, имаа спротивно од очекувањата, полоши тестови на ПИСА. Лаички кажано, нивните ученици беа полоши. Така Австралија, која инвестираше милијарди во дигитализацијата пред 10 години, едноставно се откажа, бидејќи резултатите беа погубни.
Погледнете ја емисијата со истражувањето на оваа тема на следниот линк.
Фото: Pixabey
