Пред околу десетина години се случи нешто што сериозно ме замисли на тема односот помеѓу генетиката и воспитувањето. Една жена од Црна Гора ми се јави затоа што слушнала дека работам неврофидбек дијагностика и тренинг на деца со АДХД (дефицит на внимание и хиперактивност) и закажавме тест за нејзиниот син. Дојде со нејзиниот сопруг кој беше директор на голема компанија, но тој само ги доведе и веднаш замина по некоја работа. Се виде дека 6-годишното момче е хиперактивно уште откако се појави на вратата. Неговите очи играа како на масло, тој протрча веднаш покрај мене за да види што има во ординацијата, дури и без да ме погледне. Ја направиме снимката и открив дека малото момче има доста изразен дефицит на внимание. Ѝ дадов на мајката неколку упатства за исхраната, промени во начинот на воспитување и се согласивме да се видиме за неколку месеци кога ќе можат да останат подолго во Белград за да започнат со неврофидбек тренинг.
Тие доаѓаат кај мене по околу 4 месеци. Овој пат се појави и таткото. Јас веднаш, од врата, имам впечаток дека донеле друго дете. Ова дете прво ме погледна во очи, потоа ме поздрави и учтиво ме праша дали можеме повторно да ги „играме оние игри што се играат со мозок“. Кога ја направив мојата прва ЕЕГ снимка со неброфидбек, помислив дека мојот апарат е расипан. Ова не е истиот мозок. Детето нема дефицит на внимание. Како е можно, се прашував кога се уверив дека сè функционира правилно. Друг мозок! Да не ми го донеле неговиот брат близнак за да ме проверат, си помислив. Но, тоа ми звучеше глупаво.
„Што му направивте, па тој толку многу се сменил? Да не почнале да прават трансплантација на мозок во Црна Гора?“ – ги прашав родителите.
Таткото се насмеа, а мајката раскажа што се случило:
„Кога по прегледот со вас му реков на мојот сопруг дека нашето дете има дефицит на внимание, тој малку погрешно го сфати ова мислејќи дека не му посветуваме доволно внимание. Затоа, тој рече: „Е не може така, толку многу пукавме кога се роди, а да му недостасува внимание. Од утре ќе правиме поинаку!“
„А што правевте поинаку од утре?“, прашав.
„Па, татко му го фати па не го пушти. Го носеше на работа со него, го запозна со сите и го претстави како негов наследник. „Овој ќе ве води еден ден“, им рекол тој. Го носеше на деловни состаноци, во производство, насекаде… Потоа се консултираа што е паметно да се прави во компанијата… тој беше прогласен за заменик-директор… одеше само во тоалет и во кревет без него. И само тоа е она што се смени… “
„Их, си помислив, „кога би можело татковците да им се препишуваат на рецепт на своите синови најмалку осум часа на ден, наместо различни ‘пилули за лилули’.“
Завршив со нив, вчудоневиден од чудото, со желба што побрзо да стасам дома и да видам што прават моите деца, да не им недостасува внимание.
Автор: Небојша Јовановиќ, психолог и психотерапевт
Фото: Pixabay
